تسمه نقاله چیست؟

تسمه نقاله، نوار نقاله یا سیستم کانوایر یک سیستم انتقال مکانیکی است که شامل یک باند نقاله متحرک و غلتک‌های پشتیبانی است. این باند نقاله به وسیله موتورهای الکتریکی به حرکت درمی‌آید و مواد را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل می‌کند. تسمه نقاله‌ها می‌توانند به صورت افقی، شیب‌دار و یا حتی عمودی نصب شوند و برای جابجایی مواد مختلف از جمله مواد سنگین، سبک، داغ و سرد به کار می‌روند.

انواع تسمه نقاله

1. تسمه نقاله لاستیکی: این نوع تسمه نقاله برای جابجایی مواد سنگین و ساینده مانند سنگ‌ها و مواد معدنی استفاده می‌شود. تسمه نقاله لاستیکی به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و فشار، گزینه‌ای ایده‌آل برای صنایع معدنی و سنگین است.
2. تسمه نقاله PVC: تسمه‌های نقاله PVC برای جابجایی مواد سبک و متوسط استفاده می‌شوند و در صنایع غذایی، دارویی و بسته‌بندی کاربرد دارند. این تسمه‌ها به دلیل مقاومت در برابر روغن‌ها و مواد شیمیایی، گزینه مناسبی برای این صنایع هستند.
3. تسمه نقاله برزنتی:تسمه نقاله برزنتی که با نامهای نوار نقاله برزنتی یا تسمه الواتوری هم در بازار شناخته می شوند شاخه ای از تسمه های نقاله هستند که بسیار پرکاربرد و پرمصرف در صنایع مختلف می باشند. این نوع تسمه تشکیل شده از لایه های برزنت و لاستیک می باشند که تعداد لایه ها بسته به عرض و ضخامت تسمه متغیر است .
4. تسمه نقاله فلزی: تسمه‌های نقاله فلزی برای جابجایی مواد داغ و سنگین در دماهای بالا استفاده می‌شوند. این نوع تسمه نقاله به دلیل مقاومت در برابر حرارت و سایش، در صنایع فولاد و شیشه‌سازی به کار می‌روند.
5. تسمه نقاله پارچه‌ای: تسمه‌های نقاله پارچه‌ای برای جابجایی مواد سبک و در محیط‌های خشک و بدون رطوبت استفاده می‌شوند. این تسمه‌ها معمولاً در صنایع نساجی و کاغذ کاربرد دارند.

تسمه نقاله ها از چه جنسی هستند؟

نوارهای نقاله می‌توانند از مواد مختلف ساخته شوند، و انتخاب جنس مناسب بستگی به نوع صنعت و شرایط کاری دارد. در زیر، برخی از جنس‌های معمول استفاده شده در ساخت نوارهای نقاله آورده شده است:

1. لاستیک: نوارهای نقاله لاستیکی برای انتقال مواد نرم و قابل انعطاف مانند محصولات غذایی، ادوات خانگی، مواد شیمیایی و مواد خام کشاورزی استفاده می‌شوند. لاستیک‌های استفاده شده معمولاً مقاوم در برابر سایش هستند و قابلیت پاکسازی و شستشوی آسان دارند.
2. پلاستیک: نوارهای نقاله پلاستیکی معمولاً از پلی اتیلن، پلی وینیل کلراید (PVC)، پلی اورتان و پلی پروپیلن ساخته می‌شوند. این نوارها برای انتقال مواد سبک تا متوسط ​​مانند بسته‌بندی ها، قطعات الکترونیکی، محصولات دارویی و مواد خوراکی استفاده می‌شوند.
3. فولاد: نوارهای نقاله فولادی برای انتقال مواد سنگین و مقاوم در برابر فشار و ضربه استفاده می‌شوند. این نوارها معمولاً از فولاد کربنی یا فولاد ضد زنگ ساخته می‌شوند و در صنایع معدنی، سیمان، فولاد، آهن و فلزات استفاده می‌شوند.
4. آلیاژهای مقاوم: برخی از صنایع مانند صنعت معدن، سیمان، آهن و فولاد، مواد شیمیایی و صنایع سنگین نیاز به نوارهای نقاله از جنس آلیاژهای مقاوم مانند آلومینیوم، استیل و تیتانیوم دارند. این نوارها معمولاً مقاوم در برابر حرارت بالا، خوردگی و سایش هستند.
5. فیبر مصنوعی: برخی از نوارهای نقاله از فیبر مصنوعی مانند پلی استر، نایلون و پلی پروپیلن ساخته می‌شوند. این نوارها معمولاً در صنایع مواد غذایی، نساجی، بسته‌بندی و خطوط تولید استفاده می‌شوند.

به علاوه، برای برخی صنایع خاص مانند فرآوری مواد خوراکی، نوارهایی با پوشش ضد ضربه، ضد سایش، وضد الکترواستاتیک نیز استفاده می‌شوند. همچنین، نوارهای نقاله می‌توانند با پوشش‌های خاصی مانند روکش‌های ضد آب، روغن،اسید، حرارت یا مواد شیمیایی تقویت شوند تا به نیازهای خاص هر صنعت پاسخ دهند.

کاربردهای تسمه نقاله

تسمه نقاله یا کانوایر در صنایع مختلفی کاربرد دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنایع معدنی: جابجایی سنگ‌ها و مواد معدنی از معادن به محل‌های فرآوری و تولید.
• صنایع غذایی: انتقال مواد غذایی و بسته‌بندی آن‌ها، از جمله در خطوط تولید مواد غذایی بسته‌بندی شده و کنسروها.
• صنایع خودروسازی: جابجایی قطعات خودرو در خط تولید و مونتاژ، از جمله قطعات موتور و بدنه.
• صنایع کشاورزی: انتقال محصولات کشاورزی مانند گندم، ذرت و سایر غلات از مزارع به سیلوها و کارخانجات فرآوری.
• صنایع شیمیایی: جابجایی مواد شیمیایی و مواد خام مورد نیاز در تولید محصولات شیمیایی و دارویی.
• صنایع بازیافت: انتقال مواد بازیافتی مانند پلاستیک، فلز و کاغذ به واحدهای بازیافت و تفکیک.

مزایای استفاده از تسمه نقاله

• کاهش نیروی انسانی: استفاده از تسمه نقاله باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی برای جابجایی مواد می‌شود، که این امر به نوبه خود هزینه‌های نیروی کار را کاهش می‌دهد.
• افزایش بهره‌وری: انتقال سریع و پیوسته مواد باعث افزایش بهره‌وری در واحدهای تولیدی می‌شود. این سیستم‌ها می‌توانند به طور مداوم و بدون توقف کار کنند.
• کاهش هزینه‌ها: تسمه نقاله‌ها به دلیل دوام و عمر طولانی، نیاز به نگهداری و تعمیرات کمتری دارند که این امر هزینه‌های کلی را کاهش می‌دهد.
• انعطاف‌پذیری: قابلیت استفاده در انواع شرایط محیطی و کاری، از جمله محیط‌های مرطوب، خشک، داغ و سرد.

چالش‌های استفاده از تسمه نقاله

هرچند تسمه نقاله دارای مزایای بسیاری است، اما چالش‌ها و مشکلاتی نیز در استفاده از آن‌ها وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کرد:

• سایش و خرابی تسمه نقاله: با توجه به نوع موادی که جابجا می‌شوند، تسمه نقاله ممکن است دچار سایش و خرابی شود. این مشکل خصوصاً در صنایع معدنی و سنگین بیشتر مشاهده می‌شود.
• نشتی مواد: در صورت عدم نصب صحیح و نگهداری مناسب، ممکن است مواد از تسمه نقاله نشت کنند و باعث آلودگی محیط و هدررفت مواد شوند.
• تاثیرات محیطی: تسمه نقاله‌ها ممکن است تحت تاثیر شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و گرد و غبار قرار گیرند که می‌تواند بر کارایی و عمر مفید آن‌ها تاثیر بگذارد.
• محدودیت‌های جغرافیایی: در برخی موارد، نصب تسمه نقاله در مناطق با دسترسی دشوار یا زمین‌های ناهموار ممکن است چالش برانگیز باشد.

توجه داشته باشید که با انتخاب صحیح نوع، جنس، عرض و ضخامت تسمه نقاله میتوان بر تمامی این مشکلات غلبه کرد و طول عمر و بازدهی سیستم را تا چند برابر افزایش داد!

ساختار تسمه نقاله چگونه است؟

تسمه نقاله‌ها ساختاری پیچیده دارند که از ترکیب متناوب اجزا مختلف تشکیل شده است. ساختار اصلی یک تسمه نقاله عبارت است از:

1. پوشش (Top Cover): پوشش بالایی تسمه نقاله مستقیماً با مواد قابل حمل در تماس است. این پوشش معمولاً از موادی مانند لاستیک، پلیمرهای مقاوم در برابر سایش ساخته می‌شود و بسته به نوع صنعت و ماده قابل حمل، ویژگی‌های خاصی مانند ضد سایش، ضد حرارت یا ضد روغن و اسید و ... ممکن است داشته باشد.
2. لایه میانی(layer) : لایه میانی ساختار مرکزی تسمه نقاله را تشکیل می‌دهد و معمولاً از چندین لایه از جنس پارچه یا فولاد تشکیل شده است. لایه‌های پارچه می‌توانند با یکدیگر بافته شده و با پوشش محکم شده یا به صورت لایه‌های جداگانه که به وسیله لاستیک یا پلاستیک چسبانده شده‌اند، ساخته شوند. این ساختار مرکزی تسمه نقاله از جنسی است که استحکام و پایداری مکانیکی بالا را فراهم می‌کند.
3. لایه زیرین (Bottom Cover): لایه زیرین نوار که زیرلایه میانی قرار می‌گیرد، همچنین با مواد قابل حمل در تماس است. این پوشش معمولاً از موادی مشابه پوشش بالایی ساخته می‌شود و وظیفه حفاظت از نوار در برابر آسیب‌های پایین‌تر مانند سایش و خوردگی را دارد.

تسمه نقاله‌ها ممکن است همچنین دارای اجزایی مانند صفحات روانکار، قرقره‌ها، رولرها و سیستم‌های نگهدارنده باشند که وظیفه هدایت و استحکام نوار در موقعیت مورد نظر را داشته باشند. به علاوه تسمه نقاله‌ها می‌توانند متغیرهای دیگری مانند عرض، ضخامت و نوع الیاف استفاده شده  را نیز داشته باشند. این متغیرها بسته به نیازهای خاص هر صنعت و کاربرد مورد استفاده قرار می‌گیرند.

فرمولاسیون تسمه نقاله:

فرمول تسمه نقاله بسته به نوع و کاربرد آن می‌تواند متفاوت باشد. اما در حالت کلی، تسمه نقاله‌ها از چند لایه اصلی تشکیل می‌شوند که هر کدام از این لایه‌ها دارای فرمولاسیون خاص خود هستند. به طور معمول، یک تسمه نقاله از اجزای زیر تشکیل می‌شود:

1. لایه های لاستیکی(Rubber Layers):

   - لایه رویه (Top Cover): این لایه به طور مستقیم با مواد حمل شونده در تماس است و معمولاً از لاستیک مقاوم به سایش تشکیل شده است. فرمولاسیون آن شامل:
   - پلیمر پایه (Base Polymer): مانند SBR (استایرن بوتادین رابر)، NR (لاستیک طبیعی)، NBR (نیتریل بوتادین رابر)، و یا EPDM (اتیلن پروپیلن داین مونومر).
   - پرکننده‌ها (Fillers): مانند کربن سیاه (Carbon Black)، سیلیکا (Silica).
   - روغن‌ها و نرم‌کننده‌ها (Oils and Plasticizers): برای بهبود انعطاف‌پذیری.
   - افزودنی‌های شیمیایی (Chemical Additives): مانند آنتی‌اکسیدان‌ها و آنتی‌اوزونانت‌ها.

   - لایه زیرین (Bottom Cover): این لایه به طور معمول از جنس لاستیک مشابه یا کمی نرم‌تر از لایه رویه است و با ساختار مکانیکی تسمه در تماس است.

2. لایه تقویت کننده (Reinforcement Layer):

   - پارچه (Fabric): این لایه می‌تواند از پلی‌استر، نایلون یا سایر مواد تقویت کننده باشد. نوع پارچه به مقاومت و کاربرد تسمه نقاله بستگی دارد.
   - سیم‌های فولادی (Steel Cords): در تسمه‌های نقاله با کشش و مقاومت بالا از سیم‌های فولادی استفاده می‌شود.

3. چسب‌ها (Adhesives):

   - چسب‌های مخصوص (Special Adhesives): برای اتصال لایه‌ها به یکدیگر از چسب‌های مخصوص لاستیکی استفاده می‌شود که باید مقاومت کافی در برابر نیروها و شرایط محیطی داشته باشد.

نمونه‌ای از فرمولاسیون ساده یک لایه لاستیکی:
- پلیمر پایه: 100 قسمت SBR (استایرن بوتادین رابر)
- کربن سیاه: 50 قسمت
- روغن نرم‌کننده: 10-15 قسمت
- سولفور (برای ولکانیزاسیون): 2-3 قسمت
- اکسلراتور: 1-2 قسمت
- آنتی‌اکسیدان: 1-2 قسمت

فرمولاسیون دقیق بستگی به شرایط عملیاتی، نوع مواد حمل شونده، دما، رطوبت، و سایر عوامل محیطی دارد. انتخاب مواد مناسب و ترکیب آنها به منظور دستیابی به خواص مورد نیاز، نیاز به تجربه و دانش فنی دقیق دارد.

سوالات متداول 

طول عمر معمول نوار های نقاله چقدر است؟

عمر معمول نوارهای نقاله ممکن است بستگی به عوامل متعددی داشته باشد، از جمله:

1. نوع مواد منتقل شده: نوع موادی که بر روی نوار منتقل می‌شوند می‌تواند تأثیر زیادی بر عمر نوار داشته باشد. مواد سخت، تیز یا خورنده ممکن است باعث ساییدگی و خراشیدگی نوار شوند و در نتیجه عمر آن را کاهش دهند.
2. شرایط کاری: شرایط در محیط کار نیز تأثیر قابل توجهی در عمر نوارهای نقاله دارند. عواملی مانند دما، رطوبت، شیب نوار، تعداد و شدت استفاده، نیاز به تمیزکاری، وجود عوامل شیمیایی و غیره می‌توانند عمر نوار را تحت تأثیر قرار دهند. به طور کلی، شرایط سخت‌تر می‌توانند منجر به کاهش عمر نوار شوند.
3. کیفیت ساخت و نوع نوار: کیفیت ساخت و نوع موادی که برای ساخت نوار استفاده می‌شود نیز تأثیرگذار است. نوارهای با کیفیت بالا و ساختار مقاوم تر دارای عمر طولانی‌تری هستند.

با توجه به موارد فوق، عمر معمول نوارهای نقاله می‌تواند متغیر باشد. در برخی موارد، نوارهای نقاله می‌توانند تا چند سال در شرایط مناسب و با نگهداری صحیح استفاده شوند.

آیا نوارهای نقاله می‌توانند تعمیر شوند یا باید همیشه تعویض شوند؟(آپارات تسمه نقاله)

نوارهای نقاله در برخی موارد می‌توانند تعمیر شوند، اما در موارد دیگر نیاز به تعویض کامل دارند. تعمیر و تعویض نوارهای نقاله بستگی به وضعیت و خرابی آنها دارد. در زیر توضیحاتی درباره دو حالت رایج برای نوارهای نقاله آورده شده است:

1. تعمیر تسمه نقاله(آپارات نوار نقاله): در برخی موارد، نوارهای نقاله ممکن است به دلایل مانند خراشیدگی، شکستگی کم، آسیب‌های جزئی و غیره نیاز به تعمیر داشته باشند. در این صورت، می‌توان با انجام تعمیرات و پوشش دادن آسیب‌ها، نوار را قابل استفاده مجدد کرد. این تعمیرات ممکن است شامل پوشش دادن با مواد مقاوم، تعویض بخش‌های آسیب‌دیده و غیره باشد. همچنین، تعمیرات نوارها بستگی به نوع ساختار نوار و توانایی تعمیر در دسترس در محل کار دارد.
2. تعویض تسمه نقاله: در برخی موارد، نوارهای نقاله ممکن است به حدی خراب شوند که تعمیر آنها غیرممکن یا غیرمقرون به صرفه باشد. در این صورت، تعویض نوارها ضروری است. تعویض نوارها معمولاً به دلیل شکستگی شدید، ساییدگی یا خراشیدگی عمده، سایر آسیب‌های جدی و یا آب زدگی نوارها صورت می‌گیرد.

در هر صورت، تعمیر یا تعویض نوارهای نقاله بهتر است توسط کارشناسان متخصص صورت گیرد. میتوانید برای دریافت مشاوره رایگان از تیم فنی شرکت زاگرس با ما تماس بگیرید.

چگونه می‌توان نوار مناسب برای هر صنعت را انتخاب کرد؟

انتخاب نوار مناسب برای هر صنعت نیازمند بررسی و ارزیابی عوامل مختلف است. در زیر چند مرحله کلی برای انتخاب نوار مناسب برای هر صنعت آورده شده است:

1. تعیین نیازها و ویژگی‌های مواد: در ابتدا، باید نیازها و خصوصیات موادی که قرار است توسط نوار منتقل شوند، شناسایی شوند. برخی از خصوصیات مهم شامل وزن، اندازه، شکل، خواص شیمیایی، درجه حرارت، سطح آلایش و خواص سایر مواد ممکن است. اطلاعاتی در مورد نحوه تأثیر این خصوصیات بر روی نوار و نیازمندی‌های ایمنی نیز باید در نظر گرفته شود.
2. بررسی شرایط کاری: عوامل محیطی و شرایط کاری نیز باید مورد بررسی قرار گیرند. این شامل دما، رطوبت، شرایط آب و هوایی، تنش‌ها، تعداد چرخش‌ها و سرعت نوار، زمان عملکرد مداوم و ساعت کاری است. همچنین باید در نظر گرفت که آیا نوار با مواد شیمیایی، روغن‌ها، عوامل خورنده یا حتی آب در تماس خواهد بود.
3. انتخاب ماده ساخت نوار: بر اساس خصوصیات مواد و شرایط کاری، باید ماده ساخت نوار را انتخاب کرد. مثلاً در صنایع سنگین مانند معدن، از نوارهای مقاوم در برابر سایش و ضربه استفاده می‌شود، در صنعت غذا نوارهایی با قابلیت شستشو و تمیزی آسان مورد نیاز است، و در صنایع حرارتی، نوارهای مقاوم در برابر حرارت بالا انتخاب می‌شوند.
4. توانایی حمل بار: وزن و حجم بارهایی که قرار است توسط نوار منتقل شوند، باید در نظر گرفته شود. نوار باید توانایی حمل بار را با سرعت و کارایی مناسب داشته باشد.
5. استانداردها و مقررات: در برخی صنایع، استانداردها و مقررات خاصی برای نوارهای نقاله وجود دارد. باید اطمینان حاصل شود که نوار انتخابی، با این استانداردها سازگاری دارد و مطابق با مقررات ایمنی است.

نکات مهم در انتخاب تسمه نقاله چیست؟

• نوع مواد جابجایی: انتخاب تسمه نقاله باید بر اساس نوع و وزن موادی که باید جابجا شوند، انجام شود. مواد سنگین و ساینده نیاز به تسمه نقاله‌هایی با مقاومت بیشتر دارند.
• شرایط محیطی: توجه به شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و میزان سایش در محل استفاده از تسمه نقاله بسیار مهم است. تسمه نقاله باید مقاوم به شرایط محیطی باشد تا عمر مفید آن افزایش یابد.
• ظرفیت حمل: ظرفیت حمل تسمه نقاله باید با نیازهای تولیدی سازگار باشد. برای تولیدات بزرگ و حجم بالای مواد، نیاز به تسمه نقاله با ظرفیت بالا است.
• سرعت انتقال: سرعت انتقال مواد توسط تسمه نقاله باید با سرعت خط تولید هماهنگ باشد تا از ترافیک مواد و توقف‌های غیرضروری جلوگیری شود.
• هزینه‌های نگهداری و تعمیرات: انتخاب تسمه نقاله‌ای با کمترین نیاز به تعمیر و نگهداری می‌تواند هزینه‌های جاری را به طور قابل توجهی کاهش دهد.

شرکت لاستیک سازان زاگرس با داشتن تیم متخصص و مجرب توانایی راهنمایی و مشاوره کامل و جامع در زمینه انتخاب بهترین محصول برای کاربری مد نظر شما را دارد.(تماس با ما )

جهت مشاهده فرایند تولید نوار نقاله میتوانید به صفحه لینکیدین ما مراجعه فرمایید:

https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7155527447835226112